Mga Ahadith ha Tungud sin Kalabbihan sin mga Miskin

(1) Dayin kan Sahl ibn Saad As-Sa'idi (rad) nagbayta' siya awun hambuuk waktu awun tau limabay ha tungud sin Rasulullah (sal), iyasubu niya in iban niya naglilingkud: "Unu in pikilan mu ha tau limabay yaun?" Laung niya: "hambuuk siya dayin ha piyag-aaddatan halawum kawman iban wAllahi bang siya magpangsawa tantu taymaun siya iban bang awun pikilan hibissara niya tantu taymaun." Wala simambung in Rasulullah (sal). Sakali awun na isab tau limabay sarta iyasubu na isab sin Rasulullah (sal) in iban niya: ''Unu in pikilan mu ha tau ini?" Laung niya: "Ya Rasulullah (sal), hambuuk siya dayin ha mga Muslim fuqara (nakalandu in kamiskin), bang siya magpangasawa, di' siya taymaun iban bang siya dumihil sin pikilan tantu di' taymaun in pikilan niya, iban bang siya mamissara wayruun dumungug kaniya." Laung sin Rasulullah (sal): "In tau ini (amuin faqir) labi marayaw dayin ha dunya hipu' sin tau biya' sin nakauna." (Bukhari)

(2) Dayin kan Mus'ab ibn Sa'd (rad) nagbayta' in (ama' ku) hi S'ad (rad) mataas in pangatud niya ha baran niya dayin ha kaibanan amuin mababa' dayin kaniya (ha isug iban ha pangalta). Hangkan in Nabi (sal) nagsabda (hasupaya siya hinduan): "Wayruun pagduwa-ruwa in kamu yan tiyatabangan iban ririjjikian pasalan sin barakat sin mga sila malalamma pana-iban niyu (mga miskin)." (Bukhari)

(3) Dayin kan Jabir ibn Abdullah (rad) nagbayta' siya in Rasulullah (sal) nagsabda: "In mga fuqara' (mga tau landu in kamiskin) dayin ha mga jumlahan sin mga Muslim makasud surga' ka'patan tahun muna dayin ha mga tau dayahan." (Tirmidhi)

(4) Dayin kan Abu Hurayrah (rad) nagbayta' siya in Rasulullah (sal) nagsabda: "In mga fuqara' (mga tau landu in kamiskin) muna makasud surga' tunga' adlaw muna dayin ha mga tau dayahan. In tunga' adlaw yaun timbang limanggatus tahun dii ha dunya." (Tirmidhi)

Patumtum: In hadith nakauna simalassay in mga fuqara' muna makasud surga' ka'patan tahun dayin ha mga dayahan, ha hal ini sibu' da in dayahan iban fuqara' awun nafsu nila ha pangalta'. Sumagawa' ha hadith ini, in mga fuqara' muna makasud surga' limanggatus tahun dayin ha mga tau dayahan, ha hal ini in mga fuqara' wayruun nafsu nila ha pangalta'.

(5) Dayin kan Abdullah ibn Amr (rad) nagbayta' siya in Nabi (sal) nagsabda: "Bang kamu tipunun na ha adlaw qiyamat, awun magpamahalayak: Hawnu na in mga fuqara sn Ummat ini? Pagdungug nila, tumindug sila, pangasubuhan: "Unu na ma yan in ammalan nahinang niyu?" Sumambung sila: "Ya Tuhan namu', tiyandas Mu kami, sa' siyabaran namu' sarta dihilan Mu in kaibanan pangalta iban kawasa." Magparman in Allahu Taala: "Bunnal tuud in kiyabissara niyu." Laung sin Rasulullah(sal): "In mga tau ini pasurun pa surga' muna dayin ha katan manusiya'. Puas sin yadtu, masigpit na in paghisab ha mga sila dayahan iban mga nakura'. (Ibn Hibban)

(6) Dayin kan Abdullah ibn Amr (rad) nagbayta' siya in Rasulullah (sal) nagsabda: "Kaingatan niyu ka bang hisiyu in muna makasud surga' dayin ha mga piyapanjari sin Allahu Taala?" Laung sin mga Sahaba: " Allahu Taala iban sin Rasul Niya in labi maka-ingat." Laung niya: "In panagnaan makasud surga' dayin ha mga piyapanjari sin Allahu Taala, amuna in mga fuqara' (mga tau landu in kamiskin) dayin ha mga Muhajirin (amuin mga fuqara sahaba naglayin dayin ha Makkah pa Madina). Sila in nagjaga sin katiluagan binaybayan sin hula'-Muslimeen, iban ha waktu kasigpitan (sila in ha unahan ha pagbunuan) magparihala' ha kaibanan.

Bang awun dayin kanila in mapatay, in mga iya-angan-angan niya yaun sadja halawum daghal niya, wala' niya nadawhat. Magwahi in Allahu Taala pa mga malaikat kabayaan Niya: Kadtu kamu kanila sarta salam kamu kanila. Makapamung in mga malaikat: Ya Tuhan namu', kami na sa ini in naghuhula ha mga kalangit-langitan sarta kami na ini in dayin ha mga sarayaw-dayaw piyapanjari Mu, misan pa bihadtu na daakun Mu pa kami madtu kanila sarta sumalam kanila?" Magwahi in Allahu Taala: "Sila na yan in dayin ha mga ipun Ku nag-ibadat Kaku' sarta' way nagsakutu Kaku'.

Sila na yan in nagjaga sin binaybayan katiluagan sin hula' Muslimeen, in kasalamatan nadawhat pasal nila. Bang awun mawapat dayin kanila, in mga iya-angan-angan iban kalalagihan niya yaun da ha lawum daghal niya, wala' niya nadawhat. Hangkan in mga malaikat maun mamisita kanila ha tiyap-tiyap lawang sin surga', iban in pamung nila: Kasalamatan kaniyu, sabab sin pagsabar niyu, bunnal tuud samulliya-mulliya kahinapusan in nadawhat niyu." (Ibn Hibban)

(7) Dayin kan Abdullah ibn Amr (rad) nagbayta' siya in Rasulullah (sal) nagsabda: "Ha adlaw qiyamat, awun mga tau dayin ha ummat ku awun in sahaya nila biya' sin suga." Nangasubu kami: "Ya Rasulullah, inda siyu sila?" Laung niya: "Sila na yan in mga fuqara dayin ha mga muhajirin, ha mga kasigpitan, nadawhat in kasanyangan pasal nila, bang awun dayin kanila in mawapat, in mga iya-angan-angan iban kalalagihan nila yaun ha lawum jasad nila, tipunun sila magbalik guwa dayin ha dugaing-dugaing tampat dii ha dunya." (Ahmad)

(8) Dayin kan Abu Said (rad) nagbayta' siya: "Diyungug ku in Rasulullah (sal) nagsabda: "Ya Allah, buhi-a aku ha lawum kamiskin, iban pataya aku ha lawum kamiskin iban banguna aku magbalik ha jumlahan sin mga miskin." (Hakim)

(9) Dayin kan Said ibn Abi Said (rah) nagbayta' siya: Hi Abu Said Al Khudri (rad) bakas namayta' sin kalalagihan niya pa Rasulullah (sal). Laung sin Rasulullah (sal): "Pagsabar kaw Abu Said, sabab in ka-miskin dumatung kaniyu ha mga malasa kaku', labi mabiskay dunuk (sin tubig-sapa') dayin ha taasan sin lubbak iban dayin ha taas sin bud pababa (sikan)." (Ahmad)

(10) Dayin kan Rafi' ibn Khadij (rad) nagbayta' siya in Rasulullah (sal) nagsabda: "Bang kalasahan sin Allah in hambuuk ipun niya, parihalaun Niya siya dayin ha mga litag sin dunya biya' sin pagparihala' niyu sin nasasakit kaniyu, (supaya di' mabasa' sin tubig). (Tabarani)

(11) Dayin kan Abu Hurayrah (rad) nagbayta' siya in Rasulullah (sal) nagsabda: "Lasaha niyu in mga fuqara sarta lingkud kamu daran duun kanila. Lasaha niyu in mga Arab dayin halawum pangatayan niyu. Iban hinanga niyu in mga kasaan niyu sabab sin di' niyu hikabissara mangi' pa kaibanan." (Hakim)

(12) Dayin kan Anas (rad) nagbayta' siya: "Diyungug ku in Rasulullah (sal) nagsabda: "Mataud mga tau bulangkait in buhuk, hipu' sin bagumbun, daan in mga tamungun nila, (sumagawa landu tuud masuuk in parsugpatan nila pa Allahu Taala) bang sila sumapa pa Allahu Taala tantu bunnalun sin Allahu Taala in mga himumungan niya." (Tabarani)

Patumtum: In hadith ini limilay subay bukun mababa' in mga pangatud ta ha mga sila amuin bulangkait in buhuk iban hipu' sin bagunbun, pasalan mataud biya kanila in mga pilihan ipun sin Allahu Taala, sumagawa bukun in maksud niya subay bihaun in lupa dagbus in hinangun suntuan.

(13) Dayin kan Abu Darda (rad) nagbayta' siya: Diyungug ku in Rasulullah (sal) nagsabda: "Lawaga niyu aku duun ha mga miskin pana-iban niyu, pasalan in kamu yan dirihilan rijjiki iban tiyatabangan sabab sin mga malalamma (mga miskin) duun kaniyu." (Abu Daud)

19884031_1586917654673746_5212636366303631437_n